Phương tiện truyền thông xã hội cùng sự lớn mạnh của cộng đồng sáng
tạo online lẫn offline đã tạo cơ hội cho các freelancer quảng bá hình
ảnh cá nhân và có được công việc, dẫn đến sự thay đổi trong vai trò của
một trợ lý (agent).
“Việc có thêm trợ lý sẽ giúp bạn tập trung hơn vào công việc” - Alva Skog, nhà minh họa freelance chia sẻ
Tôi đã cân nhắc đi làm freelance ngay sau khi tốt nghiệp, nhưng nghĩ
đến viễn cảnh tự mình làm hết mọi việc thật sự khiến tôi có chút sợ hãi.
Vào cuối học kì cuối cùng của năm học, tôi đã nộp portfolio cho rất
nhiều agency và giờ đây thật may mắn khi tôi được cộng tác với Jelly,
người trợ lý hiện tại.
Tôi luôn thấy rằng việc định giá tác phẩm của mình vô cùng khó khăn.
Trước khi có trợ lý, tôi có hơi lo lắng vì mình không hề biết được giá
trị của một tác phẩm minh họa. Bạn cần phải xem xét nhiều mặt khi định
giá một tác phẩm minh họa: Nó sẽ được sử dụng ở môi trường nào? Trong
thời gian bao lâu? Giờ đây người trợ lý sẽ lo liệu toàn bộ việc ấy.
Khi khách hàng liên hệ, tôi sẽ chuyển thẳng trực tiếp cho trợ lý. Cô
ấy sẽ trao đổi với họ và thương lượng để thù lao tương xứng với thời
gian và công sức bỏ ra. Cô ấy cũng nâng giá khi nhận một dự án, điều mà
tôi khó có thể làm được. Nếu đó là một dự án lớn thì cô trợ lý của tôi
sẽ tiếp nhận và xử lý tất cả phản hồi từ khách hàng - do đó tôi không
cần phải lo lắng về khía cạnh này. Đồng thời cô ấy cũng soạn thảo hợp
đồng và hóa đơn, sau đó xúc tiến để nhận được tiền trả về. Tất cả điều
này có nghĩa là tôi có thể tập trung vào chuyên môn của mình: làm minh họa.
Bên cạnh những lợi ích về mặt quản lý khi có sự hỗ trợ của một người
trợ lý, Jelly cũng làm rất nhiều thứ cho tôi mà bản thân không hề ngờ
đến. Cô đã giúp đỡ rất nhiều vì tôi chỉ là một đứa mới tốt nghiệp. Cả
hai bàn luận về loại hình dự án mà tôi muốn hợp tác trong thời gian sắp
tới cũng như cách để thực hiện điều ấy. Ví dụ, chúng tôi đã cùng nhau
định hình và mở rộng portfolio. Có một người trợ lý kề cận là một nguồn
hỗ trợ tuyệt vời để tìm ra nhiều phương thức làm việc mới.
Người trợ lý sẽ giúp mang lại những đối tượng khách hàng lớn hơn.
Hiện tại tôi đang hợp tác với Apple và cơ hội này là do Jelly mang đến.
Tôi đã không thể hoàn thiện dự án lớn như những gì đã làm cho Apple nếu
chỉ có một mình! Thật tuyệt vời khi có một người hướng dẫn tôi trong
suốt hành trình ấy.
“Bạn sẽ học được nhiều kĩ năng vô giá” - Erin Aniker, nhà minh họa freelance
Tôi đã tự mình làm những công việc của người trợ lý và mọi chuyện ban
đầu có vẻ khả quan. Tuy nhiên, dần dần các công việc quản lý hoặc hoàn
thiện hóa đơn trở nên khó khăn với tôi. Càng có nhiều khách hàng liên hệ
thì tôi càng tiêu tốn nhiều thời gian để làm những công việc ấy. Nếu có
một người trợ lý phù hợp liên hệ, tất nhiên là tôi sẽ mong muốn hợp tác
với họ rồi.
Việc gửi email hoặc cập nhật spreadsheet chắc hẳn không phải là những
công việc đầu tiên mà bạn nghĩ đến khi trở thành một nhà minh họa. Tuy
nhiên điều quan trọng là bạn phải có khả năng đa nhiệm. Tôi đã phát hiện
ra rằng mình không cần thiết phải có một người trợ lý để tìm kiếm khách
hàng. Bản thân tôi rất thích kết nối với những người mới, xã giao và
gặp gỡ các giám đốc nghệ thuật. Có rất nhiều khía cạnh mà tôi thích khi
tự mình hoàn thành mọi thứ, chẳng hạn như kĩ năng giao tiếp và quảng bá.
Đồng thời tôi cũng thu về đầy đủ lợi nhuận từ tác phẩm của mình vì
không phải chia sẻ với ai.
Tôi hoạt động rất tích cực trên mạng và có tham gia vào một mạng lưới
kết nối sáng tạo khắng khít. Chúng tôi luôn hỗ trợ lẫn nhau: có người
giới thiệu công việc cho tôi và tôi cũng làm điều tương tự với họ. Tôi
có nhiều người hướng dẫn và đồng nghiệp khi cần giúp đỡ. Tự nhận định
thì những thông tin mà tôi có được từ họ cũng có giá trị tương tự như từ
một người trợ lý. Phương tiện truyền thông xã hội và sự lớn mạnh của
cộng đồng sáng tạo online và offline đã tạo cơ hội cho các freelancer
quảng bá hình ảnh cá nhân và có được công việc, dẫn đến sự thay đổi
trong vai trò của một trợ lý. Tôi tin rằng làm việc với một người trợ lý
trong lĩnh vực minh họa sẽ có thể giúp bạn tập trung vào công việc vẽ
vời.
Nói
đến việc định giá, tôi cảm thấy mình thật sự làm rất giỏi. Tôi là con
lai giữa người Thổ Nhĩ Kỳ và Anh, và mẹ tôi là người có kỹ năng mặc cả
giỏi nhất mà tôi từng biết. Hồi còn nhỏ, tôi được mẹ dẫn đến các khu chợ
ở Thổ Nhĩ Kỳ và đây là nơi bản thân học được nghệ thuật mặc cả, thứ mà
tôi đã áp dụng khi định giá tác phẩm minh họa của mình. Cho đến khi một
agency hợp lý liên hệ thì tôi vẫn tiếp tục mặc cả thôi.
3. “Đừng nghĩ việc có một người trợ lý sẽ mang nhiều áp lực.
Hãy xem mọi thứ diễn ra thế nào” - Yuko Shimizu, nhà minh họa và giáo
viên freelance tại School of Visual Arts
Tôi không khuyến khích rằng mọi cá nhân nên có cho mình người trợ lý
ngay khi bắt đầu sự nghiệp minh họa. Người ta hay nói rằng sự nghiệp của
bạn chỉ bắt đầu khi có người trợ lý kề cận. Việc có một người trợ lý
không có nghĩa là mọi thứ sẽ đâu vào đấy và công việc cứ phát triển đều
đều. Thực tế là nếu tác phẩm của bạn thật sự tốt, bạn sẽ có được công
việc mà thôi. Đó là cách mà cuộc sống vận hành.
Nhiều học sinh của tôi đến từ các nước khác nhau, vì thế chúng cần có
visa để tiếp tục lưu trú và làm việc tại Mỹ. Nếu có một hỗ trợ viên,
visa của chúng sẽ được tài trợ, và thường thì các học sinh quốc tế sẽ có
hỗ trợ viên khi còn ở trường. Tuy nhiên thực tế là khi những học sinh
khác thấy tác phẩm của họ ở khắp nơi, chúng sẽ nghĩ là người trợ lý đã
giành lấy công việc của bạn học. Trên thực tế, người trợ lý chỉ liên hệ
với học sinh vì họ đã có sẵn công việc rồi.
“Vai
trò của một người trợ lý chỉ trở nên cần thiết khi bạn bắt đầu tham gia
vào những công việc to lớn như làm quảng cáo, và lúc này bạn cần một
người hỗ trợ trong việc thương lượng và tổ chức.”
Việc có chọn một người trợ lý giống như kết hôn vậy - đó chính là sự
cam kết. Đây là công việc của họ và bản thân bạn, vì thế họ chỉ muốn làm
việc nếu như bạn mang lại việc làm cho họ. Tốt nhất là bạn hãy dành
những năm đầu sự nghiệp để tập hợp khách hàng cũng như quảng bá hình ảnh
cá nhân. Lý do là bởi sau đó bạn sẽ có cơ hội lương thượng một khi
người trợ lý xuất hiện. Khi có được một người trợ lý sau gần 7 năm làm
việc, chúng tôi đã đồng tình rằng họ chỉ lấy lợi nhuận từ những khách
hàng mới do họ mang lại. Nếu chỉ mới ở giai đoạn bắt đầu, làm sao bạn có
thể có được những điều khoản ấy mà thương lượng? Vai trò của một người
trợ lý chỉ trở nên cần thiết khi bạn bắt đầu tham gia vào những công
việc to lớn như làm quảng cáo, và lúc này bạn cần một người hỗ trợ trong
việc thương lượng và tổ chức.
Một trong những cách tốt nhất để bắt đầu sự nghiệp minh họa là làm
những công việc liên quan đến hiệu đính hoặc sách vở. Nó sẽ cho phép bạn
thử nghiệm và tạo ra nhiều tác phẩm nhanh chóng. Bạn không cần có một
người trợ lý để tìm việc hiệu đính mà có thể tự mình gửi hồ sơ năng lực
bản thân. Một khi bạn bắt đầu làm việc cho các tạp chí và tòa soạn báo
nổi tiếng, những giám đốc sáng tạo khác sẽ nhìn thấy tác phẩm của bạn và
rồi bạn sẽ có được công việc. Nếu sau đó bạn có một người trợ lý, họ sẽ
lấy từ 25 đến 30% lợi nhuận, điều này có nghĩa là gì? Chúng ta đang ở
New York - nơi mọi chi phí đều cao ngất ngưỡng!
Người dịch: Đáo
POLYART - TRAINING ART DESIGN